Tài chính số đóng vai trò “Hạ tầng mềm” lời giải tín dụng từ dữ liệu phi truyền thống

Sự trỗi dậy của lao động tự do đang mở ra khoảng trống tín dụng mới, đòi hỏi tài chính số đóng vai trò “hạ tầng mềm” giúp họ tiếp cận vốn bền vững hơn.

1. Tài chính số: “Hạ tầng mềm” mở lối tín dụng cho lao động phi truyền thống

Sự bùng nổ của kinh tế Gig (nền kinh tế việc làm tự do, ngắn hạn) tạo ra một lực lượng lao động mới với thu nhập đa nguồn, không cố định và khó chứng minh bằng các tiêu chí tín dụng truyền thống như hợp đồng lao động hay bảng lương. Theo ông Nguyễn Tuấn Hưng, Phó Tổng Giám đốc Tima, đây là lý do khiến “nhiều lao động bị loại khỏi hệ thống tín dụng dù họ vẫn có năng lực tạo thu nhập”.

Nhu cầu vay vốn của nhóm lao động này chủ yếu phục vụ tái đầu tư công việc hoặc chi tiêu sinh hoạt, đặt ra yêu cầu cấp thiết cho thị trường: cần một mô hình đánh giá tín dụng mới, linh hoạt hơn nhưng vẫn kiểm soát được rủi ro.

2. Tài chính số: Lời giải từ dữ liệu phi truyền thống

Các nền tảng tài chính số đang chuyển sang mô hình “hạ tầng mềm”, cho phép thu thập và phân tích các dữ liệu phản ánh thực tế năng lực tạo thu nhập, bao gồm dòng tiền theo ngày, tần suất công việc, hành vi chi tiêu hay các giao dịch nhỏ lẻ.

Tima là một trong những doanh nghiệp áp dụng mô hình này bằng cách kết hợp dữ liệu hành vi với công nghệ phân tích rủi ro thời gian thực. Nhờ đó, quy trình thẩm định được rút ngắn, tiêu chí tín dụng trở nên linh hoạt hơn, nhưng vẫn đảm bảo an toàn. Hệ thống không phụ thuộc hoàn toàn vào hồ sơ giấy tờ, giúp mở rộng cơ hội vay vốn cho những lao động có thu nhập hợp pháp nhưng không có chứng từ chuẩn hóa.

3. Phát triển bền vững: Kỷ luật tài chính vẫn là nền tảng

Mở rộng tiếp cận vốn chỉ là một phần của chiến lược. Với đặc thù thu nhập biến động, các doanh nghiệp tài chính số cần hệ thống chấm điểm rủi ro liên tục cập nhật theo thời gian thực và ứng dụng mô hình học máy để nhận diện bất thường.

Theo Tima, nền tảng đánh giá dựa trên hành vi tài chính thật của người vay, cùng mô hình “học nhanh, điều chỉnh nhanh”, giúp thích ứng với thị trường lao động tự do nhưng vẫn đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ pháp lý. Ông Nguyễn Tuấn Hưng nhấn mạnh: “Công nghệ chỉ là công cụ. Chính người lao động và cách họ quản lý dòng tiền mới quyết định chất lượng tín dụng.”
Nguồn: Báo Lao Động