Đầu cơ là gì? - Cách phân biệt đầu cơ và đầu tư

Đầu cơ là gì? Đầu cơ được định nghĩa là hành vi cướp bóc, tích trữ, gom hàng và bán với giá cao. Chi tiết hơn thông tin về đầu cơ, nhà đầu cơ cùng các thuật ngữ, mời bạn xem ngay ở nội dung sau!

Đầu cơ là thuật ngữ được nhắc đến trong giới tài chính. Đây được coi là con dao hai lưỡi với nhiều lợi ích nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nhà đầu tư cần hiểu rõ thuật ngữ đầu cơ và sự khác nhau giữa đầu cơ và đầu tư để tránh những sai lầm đáng tiếc. Thông tin bài luận bên dưới sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn đầu cơ là gì?

1. Đầu cơ là gì?

Theo luật, đầu cơ được định nghĩa là hành vi cướp bóc, tích trữ, gom hàng và bán với giá cao. Hoạt động đầu cơ chi phối và gây ra biến động giá cả thị trường. Tình trạng đầu cơ không chỉ đẩy giá hàng hóa lên cao mà còn gây mất ổn định, khiến nhà nước khó ổn định thị trường.

Một hình thức đầu cơ xảy ra trong một khoảng thời gian ngắn trong khi thu lợi từ chênh lệch lớn về giá mua vào và bán ra. Đầu cơ được đặc trưng bởi hành vi rủi ro cao với phần thưởng cao. Hoạt động đầu cơ chủ yếu phụ thuộc vào cung cầu trên thị trường.

Đầu cơ tuy mang lại lợi nhuận cao nhưng cũng ẩn chứa nhiều rủi ro. Vậy rủi ro đầu cơ là gì? Rủi ro đầu cơ đến từ những biến động bất thường, khó lường của thị trường sẽ khiến nhà đầu cơ khó nắm bắt. 

Ví dụ, khi dự báo giá cổ phiếu không tuân theo các tính toán ban đầu, đầu cơ sẽ gây ra hậu quả và tổn thất rất lớn. Đầu cơ là một trong những phương pháp kiếm lợi nhuận khổng lồ từ thị trường tài chính và được nhiều nhà đầu tư sử dụng. Tuy nhiên, nếu không hiểu rõ bản chất của đầu cơ, các nhà đầu tư có thể sẽ đi sai hướng.

Đầu cơ là gì?

2.Nhà đầu cơ là ai?

Nhà đầu cơ có tên tiếng anh là Speculators. Đây là những cá nhân / tổ chức sử dụng các chiến lược ngắn hạn để mang lại lợi nhuận cao hơn so với các nhà đầu tư truyền thống. 

Họ chủ yếu là những người ưu thích sự mạo hiểm, chấp nhận rủi ro và mong đợi vào những khoản lợi nhuận này. Các nhà đầu cơ có chuyên môn trong lĩnh vực mà họ đầu cơ. Họ có các chiến lược để dự đoán những thay đổi của giá tài sản nhằm thu được lợi nhuận và kiểm soát những rủi ro mà họ có thể gặp phải.

Nhà đầu cơ là ai?

3. Đầu cơ giá xuống là gì?

Đầu cơ giá xuống tương tự như đầu cơ cổ phiếu. Khi các nhà đầu cơ dự đoán một dấu hiệu thị trường giá xuống sắp xảy ra. Họ ngay lập tức vay một lượng rất lớn cổ phiếu và ngay lập tức bán ra theo giá thị trường. 

Khi giá cổ phiếu giảm (do thị trường giảm giá), các nhà đầu cơ sẽ ngay lập tức mua ngược trở lại và thu lợi nhuận từ phần tiền chênh lệch.

4. Các thuật ngữ về đầu cơ chứng khoán mà bạn cần nắm rõ

Có nhiều thuật ngữ liên quan đến đầu cơ chứng khoán mà nhà đầu tư cần nắm rõ để giao dịch hiệu quả và an toàn hơn:

Các thuật ngữ về đầu cơ chứng khoán bạn cần biết

• Bán khống: Bán một tài sản hoặc chứng khoán mà người bán không sở hữu hoặc sở hữu. Lúc này họ đầu tư chứng khoán và bán với giá cao làm cho giá chứng khoán tăng hoặc giảm trên thị trường.

• Mua khống: Hành động mua cổ phiếu ảo trên thị trường khiến giá tăng. Sau đó, các nhà đầu cơ sẽ bán với giá cao hơn để kiếm lời.

• Lướt phiên giao dịch: Nhà đầu tư mua cổ phiếu giá thấp và bán giá cao trong biên độ hẹp. Hành vi này xảy ra khi thị trường đang trong giai đoạn tích lũy và trong phạm vi hẹp.

• Mua trước bán sau: Khi một nhà đầu tư có mã hoặc tiền trong tài khoản của họ. Tại thời điểm này, các nhà đầu tư mua cổ phiếu đang có xu hướng giảm. Nhà đầu cơ mua cổ phiếu bằng số lượng cổ phiếu đang có khi cổ phiếu được dự đoán tăng giá sau ngày giao dịch T+3. Trước khi kết thúc phiên giao dịch T+3, người chơi sẽ bán lượng cổ phiếu đó để ăn chênh lệch (khi giá tăng như kỳ vọng)

5. Ví dụ về đầu cơ

Nhu cầu về khẩu trang y tế đã tăng lên trong đợt bùng phát dịch bệnh Covid-19. Một số cá nhân, đơn vị đã tích trữ số lượng lớn khẩu trang dẫn đến tình trạng khan hiếm thị trường vật tư y tế trong thời gian có dịch.

Trước đó không lâu, các đối tượng này đã bán khẩu trang y tế ra thị trường với giá cao gấp 3-4 lần. Kinh doanh khẩu trang tuy béo bở nhưng ảnh hưởng đến sự ổn định của thị trường và quyền lợi của người tiêu dùng.

6. Các hoạt động đầu cơ diễn ra ở đâu?

Có thể thấy, thị trường tài chính chính là nơi diễn ra các hoạt động đầu cơ. Thị trường chứng khoán được giao dịch nhiều hàng ngày và chủ yếu là đầu cơ. Thông qua chênh lệch giá và biến động thị trường bị ảnh hưởng bởi tin tức và phân tích kỹ thuật. Dựa vào những điều này nhiều người thường xuyên giao dịch cổ phiếu để kiếm lợi nhuận nhanh chóng.

Ngoài ra, hoạt động đầu cơ trên thị trường bất động sản cũng khá sôi động. Tuy nhiên, do thị trường này thanh khoản chậm nên nếu không nhanh sẽ dẫn đến tình trạng “ép sóng”, “chôn vốn”. Ngược lại, đối với thị trường chứng khoán, nơi đầu cơ gần như diễn ra liên tục, cổ phiếu có xu hướng thanh khoản cao nên nhà đầu tư ít bị chôn vốn hơn.

Ngoài ra, nhà đầu tư cần có một lượng vốn đáng kể để thổi phồng thị trường bất động sản. Trong khi trên thị trường chứng khoán, giới đầu cơ chỉ cần số tiền nhỏ từ 1 triệu đến hàng tỷ đồng là nhà đầu tư có thể dễ dàng thâu tóm. 

7. Hoạt động đầu cơ chịu sự ảnh hưởng của những yếu tố nào?

Hoạt động đầu cơ bị ảnh hưởng mạnh bởi các yếu tố như cung cầu, tâm lý đám đông và thông tin thị trường và thậm chí cả tin đồn. Vì vậy, đầu cơ có thể kiếm lời nhanh chóng trong thời gian ngắn, nhưng cũng rất rủi ro.

Các nhà đầu cơ là những người chấp nhận rủi ro, tổn thất về lợi nhuận. Họ thích tìm cách kinh doanh chênh lệch giá trong thời kỳ biến động cao.

8. Cổ phiếu đầu cơ là gì?

Đầu cơ trên thị trường chứng khoán khá phổ biến. Cổ phiếu đầu cơ là cổ phiếu được khách hàng mua với số lượng lớn khi giá thấp, tạo ra sự khan hiếm trên thị trường. Cơ bản chờ đợi thời điểm thích hợp để bán cổ phiếu với giá cao, hành động này còn được gọi là bán khống.

Theo quy luật cung cầu, khi lượng cầu cao sẽ đẩy hàng tồn kho lên cao, không đúng với giá trị thực của chúng trên thị trường. Các nhà đầu cơ chứng khoán sẽ tung tin đồn thất thiệt, tạo ra làn sóng cầu cổ phiếu hư cấu. Để từ đó khiến các nhà đầu tư săn đuổi và mua cổ phiếu với giá cao. Lúc này, giới đầu cơ sẽ bán ra, ăn chênh lệch so với thị trường khan hiếm.

9. Đầu cơ tác động lên thị trường tài chính như thế nào?

Đầu cơ giúp các công ty mở rộng sản xuất, đầu tư, đồng thời thúc đẩy nền kinh tế trong nước phát triển hơn

Việc tạo thanh khoản cho thị trường chịu sự tác động lớn của hoạt động đầu cơ. Với hoạt động này, các giao dịch có thể được thực hiện dễ dàng bất cứ lúc nào. Hệ thống tài chính có thể hoạt động trơn tru thì đầu cơ đóng vai trò quan trọng tạo điều kiện cho dòng vốn lớn chảy vào thị trường. 

Đầu cơ giúp các công ty mở rộng sản xuất, đầu tư, đồng thời thúc đẩy nền kinh tế trong nước phát triển hơn. Không chỉ vậy, hoạt động đầu cơ còn giúp các nhà giao dịch dễ dàng áp dụng nhiều hoạt động như: Có thể phòng ngừa rủi ro chênh lệch giá cũng như có thể giảm rủi ro kinh doanh.

10. Đầu cơ và đầu tư có gì khác nhau?

Đầu tư là hoạt động kinh doanh vốn vào một doanh nghiệp để tạo ra lợi nhuận ổn định và có thể đo lường được. Đầu tư thường mất nhiều thời gian và phải có một cách tiếp cận có hệ thống để phân tích tiềm năng đầu tư.

Nhiều người nhầm lẫn giữa đầu cơ và đầu tư bởi hai hình thức này có những điểm giống và khác nhau. Các tiêu chí trong bảng dưới đây sẽ giúp người ta hiểu được sự khác biệt giữa đầu cơ và đầu tư:

11. Đầu cơ hay Đầu tư đâu mới là sự lựa chọn hoàn hảo nhất?

việc đầu tư hay đầu cơ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nhận thức, hiểu biết và tính cách của mỗi người

Sẽ không có bất kỳ câu trả lời đúng cho câu hỏi này. Bởi lẽ, việc đầu tư hay đầu cơ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nhận thức, hiểu biết và tính cách của mỗi người.

Nếu bạn là người thích rủi ro, có nhiều thời gian rảnh để theo dõi thị trường và giao dịch. Đồng thời bạn biết nắm bắt thông tin mới về thị trường Việt Nam, thì đầu cơ là dành cho bạn. 

Tâm lý giao dịch nhạy bén trong việc nắm bắt xu hướng của dòng tiền, cũng như khả năng chấp nhận rủi ro. Và bạn quyết định đầu tư một cách linh hoạt sẽ có tiềm năng trở thành một nhà đầu cơ thành công.

Ngược lại, bạn là người cẩn trọng, thích sự chắc chắn, thích nghiên cứu báo cáo, không có nhiều thời gian để ý đến những biến động của thị trường. Nhưng vẫn muốn thu được lợi nhuận ổn định, thậm chí là rất cao trong thời gian dài, bạn nên chọn luật đầu tư dài hạn - thường xuyên.

Dù lựa chọn đầu tư hay đầu cơ, bạn cũng không nên vay mượn mà hãy sở hữu nguồn vốn của chính mình. Đặc biệt, bạn phải luôn tính đến rủi ro khi tìm kiếm lợi nhuận.

12. Đầu cơ chứng khoán thành công với một số bí kíp vàng

Đầu cơ chứng khoán có thể được xem như một phân khúc đầu cơ mà cổ phiếu, đặc biệt là các mã chứng khoán là các đối tượng chịu tác động. Các nhà đầu cơ sẽ tận dụng tính tự phát của thị trường chứng khoán để kiếm lời nhanh chóng.

Bằng cách gây áp lực cung cầu, giới đầu cơ có thể đẩy cổ phiếu trên thị trường vào tay một số cá nhân nhất định. Sau đó, giá của chúng tăng lên do sự khan hiếm hàng tồn kho.

Vì vậy, để có thể thu được lợi nhuận cho mình, người đầu cơ chứng khoán phải nắm vững một số chiến lược sau:

12.1.Mua trước khi bán

Đây là một chiến lược khá phổ biến thường được sử dụng bởi các nhà đầu cơ dài hạn. Giả sử bạn có tiền mặt và cổ phiếu trong tài khoản, nhưng cổ phiếu đang giảm giá. Bạn dự đoán rằng giá của cổ phiếu này sẽ tăng trong phiên giao dịch tiếp theo, vì vậy bạn quyết định giữ lại số cổ phiếu đang giảm và mua càng nhiều cổ phiếu càng tốt.

Nếu bạn bán số cổ phiếu vừa mua trước khi kết thúc giao dịch ngày mai, bạn vẫn có thể giữ số cổ phiếu ban đầu cộng với chênh lệch giá 2 ngày.

12.2.Lướt phiên giao dịch

Tương tự như chiến lược mua trước bán sau, lúc này thị trường đang trong giai đoạn tích lũy và giá cổ phiếu ít biến động.

Ví dụ, cổ phiếu của Công ty X dao động trong khoảng 20-25.000 đồng / cổ phiếu. Bạn có thể nắm bắt cơ hội mua khi giá cổ phiếu 20.000 đồng, đợi giá lên khoảng 25.000 đồng rồi bán.

12.3.Bán khống

Bán khống có thể hiểu là cổ phiếu có xu hướng giảm dần. Bạn không bán những cổ phiếu này, bạn móc nối với những người khác nắm giữ cổ phiếu và bán cổ phiếu của họ với giá thấp hơn.

13. Quy định hiện nay về tội đầu cơ là gì?

Bộ luật Hình sự năm 2015 đã quy định rõ ràng về hành vi đầu cơ và quy định rõ về cường độ xử phạt tương ứng với số tiền liên quan. Vậy quy định của pháp luật hiện hành về tội đầu cơ như thế nào?

13.1.Các yếu tố cấu thành tội đầu cơ chứng khoán

Điều 196 BLHS 2015 đã quy định rõ các yếu tố cấu thành tội đầu cơ. Trong chứng khoán, các yếu tố cấu thành tội đầu cơ là:

• Lợi dụng sự khan hiếm hoặc tạo ra sự khan hiếm giả tạo, làm tăng giá chứng khoán và thu lợi bất chính. Số lượng hàng hóa (cổ phiếu / trái phiếu) phải lớn mới có thể cấu thành tội phạm. Hậu quả nghiêm trọng là dấu hiệu nhận biết tội phạm cơ bản. Mức độ hậu quả là:, giá cả tăng vọt, thị trường hỗn loạn, vượt quá tầm kiểm soát của CSRC, ảnh hưởng đến uy tín của CSRC …

• Hành vi đầu cơ được mô tả ở trên ảnh hưởng đến hoạt động quản lý, ổn định thị trường chứng khoán và ảnh hưởng đến các chính sách kinh tế - xã hội.

• Hung thủ cố tình thực hiện hành vi. Cướp giật, mua bán chứng khoán, cố ý nâng giá, trục lợi bất chính là tội phạm. Mua với số lượng lớn không có ý định kiếm lợi bất chính không phải là một tội ác.

• Chủ thể của tội đầu cơ: bất kỳ cá nhân, tổ chức nào có tư cách pháp nhân và năng lực trách nhiệm hình sự.

13.2.Hình phạt cho đầu cơ là gì?

Bộ luật Hình sự năm 2015 cũng quy định rõ về hình phạt chung đối với tội đầu cơ. Hình phạt cụ thể đối với tội đầu cơ được chia thành 3 khung:

• Khung 1: Phạt tiền từ 3 tỷ đồng đến 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm đối với tội đầu cơ gây tổn thất giá trị: 500 triệu đồng đến 1,5 tỷ đồng đối với hàng hóa. Trong khi đó, lợi nhuận bất thường từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng.

• Khung 2: Phạt tiền từ 300 triệu đồng đến 1,5 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 3 năm đến 7 năm đối với hành vi: có tổ chức, lạm quyền, lợi dụng danh nghĩa cơ quan/tổ chức để đầu tư sức mạnh. Hàng đầu cơ có giá trị từ 1,5 tỷ đồng đến dưới 3 tỷ đồng. Disrespect dao động từ 500 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng. Đầu cơ chứng khoán ảnh hưởng xấu đến trật tự pháp luật, trật tự an toàn xã hội.

• Khung 3: Phạt tiền 1,5 - 5 tỷ đồng, hoặc 7 - 15 năm tù đối với hành vi: Đầu cơ găm hàng trị giá 3 tỷ đồng trở lên, thu lợi bất chính từ 1 tỷ đồng, có nguy cơ tái phạm.

Ngoài ra, hình phạt bổ sung tại Điều 4, tùy theo mức độ, tình tiết cụ thể có thể bị phạt tiền từ 2 tỷ đồng đến 200 triệu đồng và cấm đảm nhiệm chức vụ.

Trên đây là những thông tin về đầu cơ mà chúng tôi đã tổng hợp được. Có thể thấy, hoạt động đầu cơ diễn ra khá phổ biến và đặc biệt có ảnh hưởng lớn trên thị trường và rất được quan tâm. Nhà đầu tư cần hiểu đầu cơ là gì để tránh những sai lầm không đáng có. 

>>> Xem thêm: https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BA%A7u_c%C6%A1