Ngân hàng nhà nước Việt Nam là gì? Chức năng của ngân hàng Nhà nước

Ngân hàng nhà nước Việt Nam là ngân hàng trung ương có nhiệm vụ quản lý các hoạt động tiền tệ. Dưới đây là những thông tin cụ thể về tổ chức ngân hàng này.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đóng vai trò là ngân hàng trung ương của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đây là cơ quan thực hiện chức năng quản lý tiền tệ của nhà nước cũng như hoạt động ngân hàng. Ngân hàng nhà nước Việt Nam được giao nhiệm vụ hành tiền, đối tác của các tổ chức tín dụng và cung cấp dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ. Dưới đây là những thông tin cụ thể nhất về chức năng, vai trò của ngân hàng này. 

>>> Bạn cần vay tiền gấp trong 2 giờ? Đăng ký vay ngay tại đây:

1. Ngân hàng nhà nước Việt Nam là gì? 

Ngân hàng của nhà nước là tổ chức tài chính quan trọng trong một quốc gia. Ở Việt Nam hiện nay, ngân hàng của nhà nước chính là Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, gọi tắt là Ngân hàng Nhà nước. Đây là một trong những cơ quan hàng đầu của Chính phủ, là ngân hàng trung ương cao nhất của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Theo quy định của pháp luật, Ngân hàng Nhà nước có tư cách pháp nhân, với vốn pháp định thuộc sở hữu của nhà nước, và trụ sở chính đặt tại Thủ đô Hà Nội..

 Ngân hàng Nhà nước có trụ sở chính đặt tại Thủ đô Hà Nội

Chức năng chính của Ngân hàng Nhà nước là quản lý về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối theo quy định của pháp luật. Đồng thời, nhằm thực hiện vai trò của một Ngân hàng Trung ương, Ngân hàng Nhà nước phát hành tiền, là ngân hàng của các tổ chức tín dụng và cung cấp các dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ theo quy định của pháp luật.

2. Các chức năng cơ bản của ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), hay còn được gọi là Ngân hàng Nhà nước, đóng vai trò là cơ quan ngang bộ của Chính phủ và là Ngân hàng trung ương của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Điểm cần nhấn mạnh là NHNN là một pháp nhân, có vốn pháp định thuộc sở hữu của nhà nước và có trụ sở chính đặt tại Thủ đô Hà Nội. Chức năng cơ bản của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam bao gồm:

2.1. Quản lý tiền tệ và hoạt động ngân hàng

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đóng vai trò quan trọng trong việc điều hành và quản lý hệ thống tiền tệ cũng như các hoạt động ngân hàng trong nước. Nhiệm vụ chính của NHNN bao gồm đảm bảo ổn định và điều chỉnh nguồn cung tiền tệ trong nền kinh tế, cũng như giám sát và quản lý các hoạt động của các ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính khác.

Ngân hàng Nhà nước điều hành và quản lý hệ thống tiền tệ 

Để làm được điều này, NHNN thường xuyên thực hiện các biện pháp chính sách tiền tệ như điều tiết lãi suất, quản lý tỷ giá hối đoái, và quy định về việc bơm tiền vào hoặc rút tiền khỏi hệ thống tài chính. Điều này giúp kiểm soát lạm phát, duy trì ổn định kinh tế và đảm bảo an toàn cho hệ thống ngân hàng.

2.2. Thực hiện chức năng của Ngân hàng Trung ương

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hoạt động như một Ngân hàng Trung ương, có nhiều nhiệm vụ và chức năng quan trọng trong việc điều hành hệ thống tài chính của quốc gia. Đây là một số chức năng chính của NHNN:

• Phát hành và quản lý việc lưu thông tiền tệ trong nền kinh tế, kiểm soát việc in tiền, đảm bảo sự ổn định và sự tin cậy của tiền tệ.

• Giám sát và quản lý hoạt động của các ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng khác bao gồm việc thi hành các quy định, đảm bảo tính ổn định và an toàn của hệ thống ngân hàng.

• Hỗ trợ Chính phủ trong việc quản lý tài chính bằng cách cung cấp các dịch vụ tiền tệ như quản lý ngân sách, vay tiền và quản lý nợ công.

• Điều chỉnh mức lãi suất cơ bản thông qua các biện pháp như điều chỉnh lãi suất tiền gửi hoặc lãi suất cho vay, nhằm ổn định và điều tiết hoạt động tài chính trong nước.

• NHNN quản lý và kiểm soát dự trữ ngoại tệ của quốc gia, điều chỉnh việc mua bán ngoại tệ để ổn định tỷ giá hối đoái.

• Xác định chính sách tỷ giá, quy định cách thức xác định giá trị của đồng tiền quốc gia so với các loại tiền tệ khác.

Phát hành và quản lý việc lưu thông tiền tệ trong nền kinh tế

2.3. Soạn thảo và đề xuất chính sách liên quan đến ngân hàng và tài chính

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có vai trò quan trọng trong việc soạn thảo và đề xuất chính sách liên quan đến ngân hàng và tài chính. Tham gia vào quá trình hỗ trợ Chính phủ trong việc xây dựng các chính sách tài chính có ảnh hưởng đối với lĩnh vực tiền tệ. Cụ thể:

Soạn thảo và đề xuất dự thảo luật

NHNN tham gia vào việc soạn thảo và đề xuất các dự thảo luật, quy định liên quan đến hoạt động ngân hàng và tổ chức tín dụng. Bao gồm việc xem xét và đề xuất cải cách, điều chỉnh các quy định để tăng cường sự an toàn và minh bạch trong hệ thống ngân hàng.

Tham mưu cho Chính phủ 

Cung cấp thông tin, phân tích và đánh giá về các vấn đề tài chính, tiền tệ, hỗ trợ Chính phủ trong việc xây dựng các chính sách kinh tế, tài chính. Điều này có thể liên quan đến việc quyết định về mức lãi suất, chính sách về ngân sách, quản lý nợ công và các chính sách tài chính khác.

Đề xuất biện pháp cải cách

Đề xuất các biện pháp cải cách để tăng cường hiệu quả, minh bạch và sự ổn định trong hệ thống ngân hàng, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Giám sát và thúc đẩy tuân thủ

Thường xuyên thực hiện giám sát và đánh giá hiệu quả tuân thủ các quy định và chính sách trong ngành ngân hàng. Đề xuất các biện pháp nhằm tăng cường tuân thủ và đạo đức kinh doanh trong các tổ chức tín dụng.

Hội nhập quốc tế và phát triển 

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tham gia tích cực vào quá trình hội nhập với cộng đồng quốc tế thông qua việc trở thành thành viên của các tổ chức tài chính quốc tế. 

Thành viên của các tổ chức tài chính quốc tế

NHNN thường xuyên hợp tác và trở thành thành viên của các tổ chức tài chính quốc tế như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (World Bank), G20, ASEAN+3 Macroeconomic Research Office (AMRO) trong khu vực Đông Á.

Thúc đẩy hợp tác và giao lưu kiến thức

Tham gia vào các diễn đàn, hội nghị quốc tế, học hỏi từ các nền tài chính khác, từ đó cải thiện cấu trúc và quản lý tài chính-ngân hàng trong nước. Hợp tác này giúp cung cấp cơ hội để trau dồi kỹ năng, áp dụng các phương pháp quản lý tốt nhất và tiếp cận các thông tin mới nhất từ cộng đồng tài chính quốc tế.

Thúc đẩy phát triển và sự ổn định

Việc tham gia vào cộng đồng tài chính quốc tế giúp NHNN định hình chính sách và hệ thống ngân hàng Việt Nam theo hướng phát triển bền vững và ổn định. Nhờ đó, họ có thể đảm bảo rằng các chính sách và quy định được đưa ra phản ánh tốt nhất các tiêu chuẩn quốc tế và thích ứng với biến đổi toàn cầu.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tham gia tích cực vào quá trình hội nhập

Nhiệm vụ và quyền hạn của ngân hàng nhà nước Việt Nam

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có nhiều nhiệm vụ và quyền hạn theo quy định của Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các Nghị định của Chính phủ, bao gồm:

• Tham gia việc soạn thảo các dự án luật, dự thảo quyết định của Chính phủ và các tổ chức quốc hội.

• Ban hành thông tư và các văn bản khác theo phạm vi quản lý nhà nước.

• Xây dựng các chỉ tiêu kinh tế, tài chính hàng năm và sử dụng các công cụ chính sách tiền tệ quốc gia.

• Thống kê, điều tra và công khai thông tin về kinh tế, tài chính, tiền tệ và ngân hàng.

• Quản lý giấy phép hoạt động của các tổ chức tín dụng và thực hiện các biện pháp đặc biệt khi có vi phạm nghiêm trọng.

• Thực hiện quản lý nhà nước về phòng, chống rửa tiền và bảo hiểm tiền gửi.

• Đại diện cho Việt Nam tại các tổ chức tài chính quốc tế và đề xuất chính sách hợp tác với các tổ chức này.

• Đề xuất ký kết các điều ước quốc tế về vốn ODA không hoàn lại.

• Quản lý hệ thống thanh toán, ngoại hối và kinh doanh vàng.

• Thực hiện nhiệm vụ của Ngân hàng Trung ương.

• Tổ chức và quản lý hệ thống thông tin tín dụng và cung ứng dịch vụ thông tin tín dụng.

• Thực hiện các dịch vụ ngân hàng cho Kho bạc Nhà nước và tham gia về việc phát hành trái phiếu Chính phủ.

• Thực hiện quản lý về đào tạo, bồi dưỡng ngành ngân hàng và thực hiện chương trình cải cách hành chính của NHNN.

​>>> Bạn cần vay tiền gấp trong 2 giờ? Đăng ký vay ngay tại đây:

Tư cách pháp nhân của Ngân hàng nhà nước Việt Nam

Ngân hàng Nhà nước là một pháp nhân có tư cách được xác định qua các điểm sau:

• Ngân hàng Nhà nước là do Nhà nước thành lập theo sắc lệnh của Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà số 15/SL ngày 06/5/1951, thuộc sở hữu của Nhà nước.

• Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Nhà nước được tổ chức chặt chẽ và đã có sự thay đổi qua nhiều thời kỳ.

• Vốn pháp định của Ngân hàng Nhà nước thuộc sở hữu của Nhà nước, được cung cấp vốn và tài sản để thực hiện hoạt động.

• Trong các mối quan hệ pháp luật, Ngân hàng Nhà nước tham gia dưới danh nghĩa của mình.

Luật của các quốc gia cũng quy định về vốn pháp định của ngân hàng trung ương theo các cách tiếp cận khác nhau, từ việc quy định cụ thể về mức vốn đến việc chỉ định nguyên tắc hình thành vốn của ngân hàng trung ương. Ở Việt Nam, Luật Ngân hàng Nhà nước quy định rõ về vốn pháp định, mức vốn pháp định của Ngân hàng Nhà nước được quyết định bởi Thủ tướng Chính phủ và cấp từ ngân sách nhà nước. Ngoài vốn pháp định, Ngân hàng Nhà nước còn được Nhà nước giao các tài sản khác và lập quỹ từ chênh lệch thu chi để thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia.

Vai trò cụ thể của ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đóng vai trò quan trọng và đa dạng trong nền kinh tế của đất nước như sau:

Quản lý chính sách tiền tệ

Vai trò quản lý chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) rất quan trọng. NHNN có nhiệm vụ điều chỉnh và quản lý nguồn cung tiền tệ trong nước nhằm đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của nền kinh tế, cũng như kiểm soát mức độ lạm phát.

NHNN có nhiệm vụ điều chỉnh và quản lý nguồn cung tiền tệ trong nước

Đề ra nguyên tắc và hướng dẫn các ngân hàng thương mại

Nhằm đảm bảo hoạt động hiệu quả và an toàn của hệ thống ngân hàng, NHNN thiết lập nguyên tắc và hướng dẫn các ngân hàng thương mại về quản lý, rủi ro, và hoạt động kinh doanh.

Phát hành và quản lý tiền tệ

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) có trách nhiệm chính về việc phát hành và quản lý tiền tệ trong nền kinh tế. Trách nhiệm này bao gồm việc quyết định và thực hiện việc phát hành tiền mặt, bảo đảm rằng lượng tiền mặt được cung cấp đủ để đáp ứng nhu cầu thanh toán của người dân và doanh nghiệp trong nước.

NHNN thiết lập nguyên tắc và hướng dẫn các ngân hàng thương mại khác

Quản lý ngoại hối

NHNN can thiệp vào thị trường ngoại hối thông qua các biện pháp như mua bán ngoại tệ để điều chỉnh tỷ giá hối đoái, từ đó ổn định giá trị của đồng tiền địa phương so với các đồng tiền quốc tế khác. 

Điều chỉnh lãi suất

Việc điều chỉnh lãi suất là một trong những công cụ chủ chốt mà Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) sử dụng để thực hiện chính sách tiền tệ. Nhằm ổn định nguồn vốn và tác động đến hành vi vay mượn, đầu tư và tiêu dùng của người dân và doanh nghiệp, NHNN có thể điều chỉnh lãi suất cơ bản.

 

Điều chỉnh lãi suất là một trong những công cụ chủ chốt của NHNN

Kiểm soát tín dụng

Kiểm soát tín dụng là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) để đảm bảo sự ổn định của hệ thống tài chính. NHNN thường thực hiện các biện pháp để giám sát và kiểm soát hoạt động tín dụng của các ngân hàng trong nước.

Quản lý và giám sát các hoạt động liên quan

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) thực hiện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thanh tra các ngân hàng và hoạt động tài chính khác để đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và an toàn của hệ thống tài chính.

Công tác kiểm tra và giám sát thường bao gồm việc thực hiện các cuộc kiểm tra định kỳ và không định kỳ để đánh giá tuân thủ của các ngân hàng và các tổ chức tài chính khác đối với các quy định pháp luật về tài chính, an toàn và rủi ro. 

Kết luận

Trên đây là những thông tin cơ bản, chi tiết nhất về Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cùng các vấn đề liên quan. Hy vọng rằng với bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức cơ bản về tổ chức ngân hàng nhằm giải đáp các thắc mắc có liên quan đến lĩnh vực này.